Dwalen door Luxemburg-Stad

De dag ervoor was er eigenlijk nog niets aan de hand. We peddelden vrolijk en zonder gekraak door Luxemburg-Stad. Vrijwel elke Nederlander of Belg is daar wel eens doorheen gereden, vaak op weg naar een zuidelijke bestemming. Maar het is zonde de stad links te laten liggen, ook als fietser zijnde. De 9,5 km lange UNESCO-fietsroute is een mooie manier om de vestingwerken en de oude wijken te verkennen.

We slingerden over fietspaden langs de bekende Luxemburgse kazematten en andere vestingwerken. Er is maar liefst voor maar 23 kilometer aan ondergrondse galerijen in de rotsen uitgehouwen; het is als het ware een stad onder een stad. Corona leek op dat moment ver weg. De terrassen zaten vol, kinderen speelden in het groen. Op de bankjes in de parken dronken vriendengroepen een wijntje tijdens een lome zondagmiddag.

Een van de highlights van de UNESCO-tocht was Le Pont Adolphe, ofwel de Adolfsbrug. Een indrukwekkend gevaarte dat een ravijn overspant en zich 42 meter boven de rivier de Pétrusse verheft. Maar het opmerkelijke aan dit bouwwerk, hangt eronder aan een serie kabels. Daar is een fietspad annex wandelpad ónder de bestaande brug gerealiseerd. Ook aan het uitzicht is gedacht. Je kunt juist onder de bogen van de brug door naar de groene omgeving kijken. Het is een opmerkelijke oplossing op het gebied van infrastructuur die ik nog nergens anders ben tegengekomen.

Jus in de benen

We rijden verder over de PC’s. Alles in Luxemburg ligt op een zakdoek en daardoor zijn alle highlights altijd binnen handbereik. Het land is heuvelachtig, maar vreemd genoeg merk je daar als fietser niet zoveel van. Veel fietspaden lopen over oude spoorlijnen, waar de stijgingspercentages beperkt blijven. En voor wie weinig jus in de benen heeft, is er nog de e-bike, die je met een glimlach alle kuitenbijters laat bedwingen.

In Larochette zetten we de fiets aan de kant en stappen we Café de la Place binnen voor de lunch. Het is een aantrekkelijk plaatsje met een leuk dorpspleintje en een burcht. Maar er is iets anders aan de hand met dit dorp. De mensen van Portugese komaf zijn hier de grootste bevolkingsgroep. Met 46% blijven ze zelfs de Luxemburgers (38%) voor. In de jaren 60 en 70 van de vorige eeuw trokken veel Portugezen naar Luxemburg om daar als gastarbeider te werken. Voor maar liefst 19% van de Luxemburgers is het Portugees nog steeds de moedertaal.

Een talenknobbel komt hier sowieso van pas. Je weet eigenlijk nooit precies welke taal je tegen een Luxemburger moet spreken. Luxemburgs, Frans en Duits zijn de officiële talen. Maar anders dan in bijvoorbeeld België, zijn er geen duidelijke taalgebieden. Vreemd genoeg is hier zelden sprake van een babylonische spraakverwarring; de meeste inwoners zijn meertalig. Begin een gesprek gewoon in het Duits, Frans of Engels en de kans is groot dat je een antwoord krijgt in de taal waarin je de vraag hebt gesteld.

Gecrankt op heuvelachtig terrein

Op weg naar het Kasteel van Meysembourg, niet ver Larochette, geeft het pedaal er uiteindelijk de brui aan. De laatste schroefdraad in de crank is weggevijld door het pedaal-gewiebel. Natuurlijk gebeurt zoiets ergens op een omhooglopend weggetje in de bossen, ver weg van alle voorzieningen en fietsenreparatiezaken.

Houtje-touwtje-oplossingen met stokjes hout in de crank, werken niet. Maar dan blijkt ook dat je met één pedaal kunt trappen, al maakt je lichaam dan een onnatuurlijke beweging met de heup die nooit goed voor je kan zijn. Met één pedaal weet ik het eerstvolgende dorp Mersch te bereiken. Interessant, maar niet voor herhaling vatbaar. Gelukkig weet onze gids, Monique Goldschmit van het fietsreisbureau Velosophie, snel een ander rijwiel met twee pedalen te regelen voor de resterende dagen.

Spoornetwerk Luxemburg

Her en der langs de PC’s zie je nog de restanten van het ooit fijnmazige Luxemburgse spoornetwerk. Charmante voormalige stationnetjes duiken regelmatig op langs de fietspaden. In Niederpallen komt de treinhistorie even tot leven. Het plaatselijke stationnetje is omgebouwd tot spoormuseum en op het perron staan nog een wagon en een locomotief uit vervlogen jaren. Enkele pedaalomwentelingen verderop laten we ons verwennen in Green&Breakfast, een nieuw B&B met spacentrum en restaurant, ideaal voor de fietser die tot rust wil komen.

De PC 12 is onze leidraad voor de laatste fietsdag. Dit was ooit het traject van de lijn van de Attert, de spoorweg tussen Pétange en Ettelbruck. We trappen de kilometers makkelijk weg, het is een heerlijk autovrije tocht met uitzicht over de velden en bossen. We rijden joelend door een oude spoortunnel met een lengte van 700 meter. Deze is keurig verlicht. Aan alles is gedacht om de fietser ruim baan te geven.

In Kleinbettingen pakken we de trein naar Luxemburg-Stad, het eindpunt. Het kost ons geen enkele euro. Het openbaar vervoer is gratis in Luxemburg en je kunt ook gratis je fiets in de trein meenemen. Het is iets waar fietsers in andere landen alleen maar van kunnen dromen.

Info:

Fietsroutes:
Pistes Cyclables (PC’s), Visitluxembourg.com

Fietsvriendelijke accommodaties:
Bett + Bike

Toeristische info:
Visitluxembourg.com

Bagagevervoer:
Movewecarry.lu

Tip voor overnachting: Green&Breakfast in Niederpallen
Greenandbreakfast.lu

Wij maakten gebruik van een gids van fietsreisorganisatie Velosophie,
www.velosophie.lu

Romeinse baden

Van de wereld ‘in het groen’, maken we een overstap naar de wereld ‘in het goud’. Mariánské Láznĕ, ofwel Mariënbad, kreeg pas in 2021 de status van UNESCO Werelderfgoed, maar heeft al decennia een internationale high society-uitstraling. Europese aristocraten, componisten en royalty als de Engelse koning Edward VII trokken hiernaartoe om te baden in het mineraalwater dat uit 50 bronnen in de omgeving omhoog borrelt.

Het spahotel Nové Lázně is een enorm complex, dat meerdere gebouwen omvat. Met blauwe plastic zakjes om onze schoenen lopen we langs Romeinse baden en bekijken we de Koninklijke Badkamer, waar de royalty’s verzekerd waren van voldoende privacy. Toch is in deze koninklijke omgeving ook plek voor de modale Tsjech. De zorgverzekeraars vergoeden vaak een kuur op doktersvoorschrift in dit hotel en de prijzen voor een hotelkamer zijn niet extreem hoog. Voor circa 130 euro per nacht heb je al een kamer met toegang tot de Romeinse baden en het fitnesscenter van het hotel.

Ook pittoreske stadjes als Domažlice vormen een welkome onderbreking tijdens de Iron Curtain-expeditie. ‘s Avonds in mijn hotelkamer hoor ik buiten een man roepen. Iemand die zich moeizaam over de kinderkopjes voortsleept na een avondje stappen? De volgende ochtend maken we kennis met deze persoon. Het is de torenwachter van Domažlice, die elke avond ‘zijn’ stad een goede nachtrust wenst. En zijn toren is een scheve toren, een bezienswaardigheid die 59 centimeter uit het lood staat. Na een klauterpartij over 194 smalle traptreden bereik je de top en heb je een mooi uitzicht over de omgeving.

Šumava Nationaal Park

Een van de hoogtepunten van de Iron Curtain Trail Bohemen krijgen we de volgende ochtend voor de wielen: het Šumava Nationaal Park langs de grens met Duitsland en Oostenrijk. Onze banden knallen er lustig op los. Letterlijk. Oorzaak zijn de scherpe gravelsteentjes die op de Šumavase paden liggen, waar smalle racefietsbandjes niet tegen opgewassen zijn. De een na de ander staat met panne langs het pad. Ik weet nog net een restaurant te bereiken voordat een van de binnenbanden zijn laatste adem uitblaast.

Het park heeft onmiskenbaar een Scandinavische uitstraling. Beetje heuvelachtig, frisse stroompjes en heel veel dennenbossen. Een groot deel van die bossen is overigens bruin. De schorskevers hebben hier danig huisgehouden, tal van bomen zijn aangetast. Sommige stukken zijn compleet afgestorven. Je ziet dan weinig anders dan een verzameling bleke boomskeletten.

We zijn hier zeker niet de enige fietsers. Gehelmde vijftigplussers passeren ons, vaak gehuld in kleurrijke windjacks en zittend op een elektrische mountainbike. Die elektrische ondersteuning is geen overbodige luxe. Er zijn pittige beklimmingen, waarbij je de fraaie uitzichten even moet laten voor wat ze zijn en je alleen hijgend de rand van je helm ziet.

Hotel Zadov

Na Šumava leiden bochtige, onverharde wegen ons naar Hotel Zadov in Stachy. Het hotel, de gordijnen, de vloerbedekking, ja, zelfs de bediening: ze ademen nog de sfeer van de ‘old days’, de jaren zeventig of tachtig. Als de receptionist hoort dat we de Iron Curtain Trail fietsen, vraagt hij spontaan of hij mee mag. Ik ben er niet helemaal zeker van dat dit een grapje is.

Zadov is helemaal ingesteld op het ontvangen van wintersporters en grote groepen. Aangezien er nu geen sneeuw ligt in de skigebieden, zijn het vooral de grote groepen die zich hier melden, aangevuld door een enkele verdwaalde vakantieganger. ‘s Ochtends is het in de ontbijtzaal een drukte van belang. Een grote groep 55-plussers heeft er bezit van genomen en weet met verrassende snelheid de broodjes kaas en de koffie weg te werken. Buiten, op het terras, is er meer ruimte en ontvouwt zich een fabelachtig uitzicht op de omgeving.

Schwarzenberg Kanaal

We moeten de receptionist achterlaten in Zadov. Het Iron Curtain Trail Bohemen Peloton trekt verder. De banden knarsen al snel over verlept, afgebrokkeld asfalt. Dit is het walhalla voor de gravelrijder. Tal van befietsbare onverharde paadjes doorkruisen de omgeving. Maar het absolute hoogtepunt is een onaanzienlijk stroompje dat langs het pad loopt.

In werkelijkheid is dit stroompje geen natuurlijke waterloop, maar onderdeel van een uniek technologisch monument, het Schwarzenberg Kanaal. Dit werd tussen 1789 en 1791 aangelegd om boomstammen af te voeren naar Oostenrijk. Er is zelfs een tunnel gegraven om dit stroompje door de heuvels te leiden. Ik kan me nauwelijks voorstellen dat het nauwe kanaal ooit in staat was om stammen te vervoeren.

Dollemansrit

‘s Middags krijgt de tour een heel ander karakter. We zijn laat voor een afspraak in het cisterciënzerklooster in Vyšší Brod. En de immense kloosterdeuren gaan potdicht als de rondleiding eenmaal is begonnen, ongeacht wie er nog op de poort klopt. Wat volgt is een dolle rit naar Vyšší Brod, waarbij we ons van hellingen naar beneden storten en tegen heuveltjes op spurten tot het melkzuur uit onze oren spuit.

Gelukkig zijn we net op tijd voor de rondleiding. Binnen passeren tal van historische en culturele kunstschatten de revue. De kloosterlingen zijn op hun hoede. Aanraken en fotograferen mag niet. Wie er toch een vinger op legt, heeft de kans dat er een alarmbel afgaat.

Wandelen tussen de boomtoppen

Het is koud als we de volgende dag de kabelbaan nemen vanuit Marina Lipno, een vakantiedorp aan het meer. De fietsen laten we dit keer staan, het is tijd voor een wandeling ‘tussen de boomtoppen’. Een houten pad verheft zich geleidelijk boven de bosvloer en na een tijdje lopen we als vanzelf tussen de boomtoppen. Onderweg is een expositie te bekijken over de flora en fauna die je in dit gebied tegenkomt.

De wind neemt toe als we boven de boomtoppen komen. Het pad wentelt nu omhoog naar de top van een brede toren. Bovenop krijgen we een fantastisch uitzicht over het Lipnomeer en de beboste heuvels. Verderop loopt de Iron Curtain Trail door naar het zuiden, via Zuid-Moravië en Slowakije naar Bulgarije en de Zwarte Zee. Onze trip over de Iron Curtain Trail Bohemen eindigt hier, de rest van de 10.000 km lange Trail bewaren we voor een andere keer.

Info Iron Curtain Trail Bohemen:

Voor toeristische informatie over Tsjechië:
www.visitczechrepublic.com

Karlovy Vary Region: Zivykraj.cz
Pilsen Region: www.turisturaj.cz
South Bohemia Region: www.jiznicechy.cz

EuroVelo 13 (Iron Curtain Trail): En.eurovelo.com/ev13

Voor fietstours, zie Europe-bike-tours.eu